Ja zuster, nee zuster.. Wat denkt u dokter? Het lijkt een beetje op een klucht uit de oude doos. Klakkeloos aannemen wat de dokter zegt is er niet meer bij en tegenwoordig stelt men eerder de vraag, wat denkt u zélf. In het huidige zorgstelsel is de patiënt in staat om veel méér bij te dragen dan alleen het onderwerp van zorg te zijn. Patiënt included is een veelgehoorde term binnen de gezondheidszorg en zo moet het zijn, want zorg gaat immers over diezelfde patiënt.
Aan het begin van dit jaar werd ik benaderd of ik wilde deelnemen een een pilot gericht op een Topclass ten behoeve van de ontwikkeling van de medisch specialist in opleiding waarbij de nadruk ligt op “persoonlijk” leiderschap, patiënt gerichtheid en innovatie binnen de top class kwaliteit, veiligheid en innovatie. Vanuit mijn passie om de mens achter de patiënt en een persoonsgerichter zorg, zei ik volmondig ja! De bedoeling was dat iedere arts in opleiding een “eigen”buddy coach kreeg toegewezen om vanuit het oogpunt van de patiënt te sparren over verbetering van kwaliteit in de zorg.
Het klikte meteen tussen “mijn”AIO (Arts in opleiding) en mij. Vooral haar spontantiteit als mens trok mijn aandacht. De buddy gesprekken verliepen prettig, eigenlijk bijna als vanzelf, ondanks dat het niet gemakkelijk was om ineens vanuit deze rol een arts een spiegel voor te houden over haar gedrag ten opzichte van de zorg, haar werk of zichzelf als mens. Het mooiste was om de groei te zien van zowel haar project als van haarzelf. Om die reden was ik gisteren tijdens de eindpresentatie best een beetje trots. Natuurlijk vooral op haar, maar stiekem ook op mezelf. Wat als pilot begon, gaat gevolg krijgen. Een aantal van de verbeterprojecten gaan zelfs landelijk worden ingezet. Prachtige nieuwe stappen in de richting van een persoonsgerichtere zorg.
Veel Ideeën waren duidelijk doordacht om vooral de communicatie tussen arts en patiënt te verbeteren. Iets dat nog wel wat aandacht mag krijgen. Want ondanks dat de patiënt steeds mondiger wordt, blijft communicatie soms een vak. Neem nou bijvoorbeeld de patiëntenbrief die naar de huisarts gaat. Vaak krijgt de patiënt deze niet eens te lezen laat staan dat deze begrijpt wat er in staat wanneer er met medische termen om de oren wordt gegooid. Dat deze patiëntenbrief vereenvoudigd kan worden lijkt een logische stap echter laat nog steeds op zich wachten. Jammer, want eigenlijk wil je als patiënt toch niets anders dan in je eigen ziekteproces worden betrokken. Je wilt begrijpen wat je mankeert, wat de gevolgen zijn, hoe de toekomst er uit gaat zien, begrip ontvangen, dat soort dingen.
Los van deze pracht ideeën pleit ík persoonlijk al jaren voor de aanwezigheid van de patiënt binnen het MDO, Multi Disciplinair Overleg, het overleg waarbij de patiënt zijn casus wordt besproken met de diverse discplines die te maken hebben met deze mens. Ik zeg bewust mens, want dat is waar men voor mijn gevoel bij mij vijf jaar geleden juist in tekort is geschoten. Ik was een casus, een nummer, een medischonderwerp van gesprek maar zelf had ik geen inbreng. Er werd over mij gesproken, wat de richtlijnen aangaven bij mijn specifieke geval, maar men kwam tot de conclusie dat mijn casus buiten diezelfde richtlijnen viel. Lastig wat nu? Men besliste voor mij. Zonder dat ik een stem had in wat ik zelf wilde, wat ik voelde, wat mijn angst was. De informatie die volgde was meer een mededeling dan een gegronde uitleg in begrijpelijke taal.
Alles hier aan voelde fout. Het ging om mij. Mijn toekomst, mijn kanker, mijn gevoel. Mijn haren kwamen overeind en mijn stem kreeg geluid. Ik heb de medici aangeven wat ik zelf wilde ook als stond dat recht tegenover de uitkomst van het MDO. Mijn behandelend arts begreep het en pleitte voor mijn gevoel. Ik werd serieus genomen en gehoord.
Nooit heb ik spijt gehad van mijn stem, het bevorderen van de communicatie tussen mijn arts en mijzelf maar eigenlijk zou dit een zelfsprekendheid moeten zijn. Gisteren begreep ik dat er in het Belgische Leuven al een tijdje zo wordt gewerkt en naar aanleiding van de Engelse vertaling van mijn boek Goede kanker bestaat niet! There is no such thing as good cancer, heeft een arts in Mexico er voor gepleit dat de patiënt betrokken gaat worden in het MDO als ook tijdens congressen. De patiënt krijgt een stem in eigen leven en ziekteproces. Een pracht ontwikkeling als je het mij vraagt. Zo creëren we een samenwerkingsverband tussen arts en patiënt waarbij alle partijen worden gehoord en begrepen. Helaas ligt Mexico niet naast de deur, maar het begin is er.