Ja zuster, nee zuster.. Wat denkt u dokter? Het lijkt een beetje op een klucht uit de oude doos. Klakkeloos aannemen wat de dokter zegt is er niet meer bij en tegenwoordig stelt men eerder de vraag, wat denkt u zélf. In het huidige zorgstelsel is de patiënt in staat om veel méér bij te dragen dan alleen het onderwerp van zorg te zijn. Patiënt included is een veelgehoorde term binnen de gezondheidszorg en zo moet het zijn, want zorg gaat immers over diezelfde patiënt.
“Meer empathie zou helpen” staat er met grote letters boven aan het artikel in de krant. De kop intrigeert me, want natuurlijk is dat welkom. Maar waar haalt de huisarts de tijd vandaan denk ik realistisch. Helaas zit er tussen wat wij als patiënt willen en nodig hebben en wat logistiek mogelijk is, een groot gat. En dat gat lijkt steeds groter te worden.
“U heeft een duidelijke hernia”, zei deze arts. Ik weet nog dat ik me opgelucht voelde. Er is een diagnose. Een gevoel van ‘zie je nou wel, ik ben niet gek, er is echt wat aan de hand’. Niet dat ik nou zo graag wat wilde hebben, maar ik begon bijna aan mezelf te twijfelen omdat er maar niets werd gevonden. De diagnose kwam als een verlossing, maar sloeg gauw om naar een diagnose die me zou vloeren. Hij kan op de stapel bij de rest van de diagnoses.
“Het gaat u goed, als er iets is, weet u de weg terug.” Een warme hand omvat de mijne bij het afscheid. Ik knik verdwaasd. Mijn hoofd zit vol watten. Ik hoor mezelf “ja hoor” zeggen, maar in mijn hoofd schreeuw ik “nee!”. Mijn vragen blijven onbeantwoord in het luchtledige hangen. Terwijl ik de kamer uitloop, kijk ik nog een keer wat warrig naar hem om. Hij ziet het al niet meer want de volgende patiënt zit op hem te wachten….
Laatst zei iemand tegen me, je kunt wel iets heel graag willen, maar dat wil nog niet zeggen dat het ook kan. Hoe de praktijk ook vaak uitwijst dat dit klopt, sta ik volledig achter wat mijn moeder altijd zei ”Kind laat je nooit wijs maken dat je iets niet kunt!”Iets wat ook ik op mijn beurt weer door heb gegeven aan mijn kinderen.Waar een wil is, is een weg en de aanhouder wint zijn uitspraken die me meer aanspreken. Ik geloof dat dit ook zo werkt in de zorg. Zorg komt van oorsprong altijd uit het hart. De wil om beter te maken, te helpen en te zorgen.
Persoonsgericht, menselijk, innovatief, kwalitatief, vraaggericht noem het maar op. Er zijn inmiddels zo veel termen in de omgang dat de zorg bijna overloopt aan praatgroepen over hoe men denkt dat het beter kan. Toe te juichen is, dat er überhaupt wordt gezien dat het beter kan, maar waarom zoveel praten? Men praat en praat, maar vergeet de mens waar het werkelijk om gaat, de patiënt! Dé slogan waar je alles mee omvat!
Wanneer de bladeren gaan vallen stromen de huisartsenposten weer vol met snotterde, hoestende en koortsige mensen. In alle eerlijkheid mijd ik liever de wachtkamers maar er is geen ontkomen aan. Tijdens de busrit naar mijn werk vliegen de bacillen in het rond. Ik stop mijn mond en neus diep in mijn sjaal. Een mevrouw naast me hoest en niest zonder haar hand voor de mond te houden. De sporen veegt ze met haar blote handen af. Ze drukt op de stop knop, dezelfde als die ik over twee haltes nodig heb..
Het blijkt lastiger dan gedacht. Proberen te begrijpen hoe de zorg in ons land geregeld is zonder daarbij het bekende gevoel “van het kastje naar de muur” te krijgen of te denken dat je niet gehoord wordt. Na bijna vijf jaar aan de lopende band pech te hebben gehad met mijn gezondheid, geef ik het op. Ik begrijp er soms geen snars van.
Overal om me heen kijkt het woord zorg me bijna boos aan. Na een paar dagen flinke pijn, moeheid en heel veel tijd om na te denken, maak ik de balans op. De afgelopen jaren hebben in het teken gestaan van ziekte, zorg en kosten maar vooral frustraties. Zorgfrustraties.
Een veelgehoorde term binnen de zorgwereld is “de menselijke maat”. Een mooie term zou ik in een eerste indruk zeggen. Zéker als ervaringsdeskundige, een titel die ik overigens een beetje verafschuw, als je ziek bent geweest dan ben je tegenwoordig ineens ervaringsdeskundige. Hoe dan ook we moeten de beweging maken naar een menselijker manier van zorgen. Maar wat willen we precies?